سلام- ما و محله ما
برای همه ما، همیشه، این پرسش مطرح است که چرا مرکز شهر، مرکز تاریخی شهر، که در مناسب‌ترین موقعیت از نظر دسترسی‌ها قرار دارد، ارج و قرب کم‌تری نسبت به بخش‌های نوساخته شهر دارد؟ همیشه از خود می‌پرسیم، محله‌هایی که تا همین چند دهه پیش مکان سکونت بزرگان شهر و مرکز توسعه علم و کرامت بود، چرا امروز چنین است؟ چرا بسیاری از ساکنان اصیل این محله‌ها آن‌جا را ترک کردند و رفتند؟ امروز، مثلا در محله سیروس، بیش از 70 درصد خانه‌ها تبدیل به انبار یا کارگاه شده است؟ چرا؟
به اسامی قدیم کوچه‌های مرکز شهر دقت کنیم: میرزا محمود وزیر، ناظم‌الاطبا، امین دربار، عزت‌الدوله، امین‌الدوله و . . این‌ها کی از این محله‌ها رفتند؟ آیا زمانی که خودشان بودند محله را ترک کردند یا فرزندان و نواده‌هاشان بودند که به محله و خانه پدری پشت کردند؟ آیا رفتن ساکنان قبلی و اصیل این محله حاصل تغییرات در حکومت یا مدیریت بود؟ آیا اینان به خاطر زندگی بهتر و فضای مطلوب‌تر این محله‌ها را ترک کردند؟ آیا فرزندان این خانواده سبب کوچ آن‌ها از محله شدند؟ و آیا قوانین و طرح‌های شهری آنان را از محله کوچاند؟
امروز، به هر دلیل، مرکز تاریخی شهر روزگار خوبی ندارد. عده معدودی از ساکنان قبلی این محله‌ها هنوز در آن‌ها ساکن هستند که برخی با تمام عشق و علاقه حافظ سنت‌های محله هستند و برخی هم فقط روزگار می‌گذرانند. امروز، در کوچه پس‌کوچه‌های مرکز تاریخی شهر، اقشار آسیب‌دیده و آسیب‌پذیر شهر رهت و سرگردان سر در سطل و تانک‌های زباله می‌کنند و هرچه در می‌آورند خرج ویرانی خود می‌کنند. امروز مدرسه‌های این محله‌ها با کمبود دانش‌آموز مواجه هستند و به همین دلیل توجه خاصی از وزارت‌خانه برای تعمیرات و نیازهای کالبدی آن‌ها نمی‌شود. امروز در اغلب مغازه‌های این محله‌ها مشتری حق انتخاب ندارد چون فروشنده و کاسب محل آنقدر مشتری ندارد که جنس مغازه را جورتر کند. امروز، همه نق می‌زنند. مثل نویسنده این یادداشت! چرا؟
آیا، واقعا، حیف این محله‌ها نیست که چنین غریب افتاده‌اند؟ نمی‌شود کاری کرد؟ ما می‌گوییم می‌شود. چرا؟
چون این محله‌ها، هنوز، زنده‌اند. چون این محله‌ها ماهیچه قطب اقتصادی و بازرگانی شهر را تشکیل می‌دهند. چون، خوشبختانه، تفکر بولدوزری تخریب مراکز تاریخی شهرها عبث و غلط‌بودن خود را نشان داده و مدیریت‌های امروز از کرده‌های دیروزشان برای تخلیه و تخریب مراکز تاریخی شهر نه تنها خرسند نیستند، بلکه، در عیان و خفا، اظهار ندامت هم می‌کنند. این محله را می‌توان احیا کرد. حتما.
